Moeders & dochters

Onze gezamenlijke liefde voor muziek bijvoorbeeld maakte dat ik haar als jong meisje graag begeleidde naar vioolles om daarna gezellig de stad in te gaan.

Nu is Eva een zelfstandige, jonge, hardwerkende millennial die in Amsterdam woont en graag met en zonder haar vriendinnen in Groningen komt. Tijdens die bezoeken valt het mij als babyboomer telkens op hoe die prachtige, sterke vrouwen aan tafel hun twijfels durven te uiten. Ze hebben alles goed voor elkaar en toch is er vaak gedoe met werk, vriendjes, zijn ze ineens erg onzeker of voelen ze een grote leegte. Bijna allemaal hebben ze wel iets van een rugzakje en zijn ze soms even de weg kwijt. 

Niets is wat het lijkt.

Op kunstacademie Minerva werd ik begin jaren zeventig gegrepen door een dia van de zogenaamde Kariatiden. Pilaren in de vorm van vrouwen, die al sinds 400 jaar voor Christus Griekse tempels dragen. De bekendste zijn de zes jonge vrouwenfiguren in de Korenhal van het Erechtheion op de Acropolis in Athene. Vijf originelen zijn momenteel te bewonderen in het Acropolis Museum in Athene en één in het British Museum in Londen.

Er zijn twee hypothesen over deze Kariatiden. 

De ene gaat uit van de versie van de Romeinse architect Vitruvius in de eerste eeuw voor Christus. Hij beweerde dat de Grieken in de oorlog alle mannen van Karyae, een stad in de zuidoostelijke hoek van de Peloponnesos vermoordden, omdat ze de kant van de Perzen hadden gekozen. De vrouwen werden als oorlogsbuit meegenomen naar Athene en zes moesten model staan voor de tempelzuilen. De eeuwige last op hun hoofd staat symbool voor de straf. Hun tunieken werden eerst in het water gedompeld, zodat ze aan de lijven van de modellen plakten en de contouren goed te zien waren. 

Andere bronnen beweren dat Kariatiden vrouwen waren die als tempeldanseressen van de godin Artemis op de Peloponnesos werkten. Kariatiden zijn krachtige vrouwen, zo sterk dat ze een tempel kunnen dragen, maar in werkelijkheid waren zij dus oorlogsbuit of cultdanseressen.

Niets is wat het lijkt.

Op 11 oktober 2022 was het 70 jaar geleden dat ik ben geboren.

Het cadeau aan mezelf is dit project Moeders & Dochters.

Ik maakte levensgrote houtskoolportretten op handgeschept bamboepapier van zeven moeders en dochters, afgebeeld als Kariatiden. De vrouwen dragen allemaal een tuniek en een mand waarin zij hun geestelijke bagage vervoeren. De een ervaart al een zware last vanuit het gezin, maar heeft in de loop van haar leven besloten om het een en ander overboord te gooien, de ander is licht begonnen, maar gooit zelf – bedoeld of onbedoeld – de nodige vracht in haar mand. 

De veertien interviews van Anita Pepping met de hoofdpersonen kunt u lezen in dit boekje. De vrouwen vertellen openhartig over hun moeder-dochter-band en over de inhoud van hun eigen mand. Ook mijn vrouw Maria en dochter Eva zijn geportretteerd en geïnterviewd. 

Eva maakte voor dit project een korte film over Moeders & Dochters en Maria bedacht een tempel van karton als decor voor mijn getekende portretten.

 

Ron Glasbeek